Van afdeling langlauf en rolski naar afdeling Noords
De afdeling langlauf- en rolski kende eind jaren 80, begin jaren 90 haar bloeitijd. Met een daadkrachtig bestuur, veel (uitvoerende) commissies, 20 aangesloten verenigingen, goede bureauondersteuning (eerst 7 jaar Bianca Teeling, later 4 jaar Yvette Moerings) en een duidelijke stem binnen de Nederlandse Ski Vereniging was veel mogelijk.
In het afdelingsbestuur waren Siem Teeling (voorzitter), George Brouwer (vicevoorzitter en voorzitter van de technische commissie), Rinus van Schaik (penningmeester), Jan Vonk (secretaris) en Zby Vavra de drijvende krachten. Later hadden ook Hajé Visser en Jan Hauwert een belangrijke bestuurspositie.
Het bestuur werd ondersteund door de commissies: Opleidingen (Peter Heijnis), Marathon (Zby Vavra), Topsport (George Brouwer), Jeugd (Bert Hoogwerf), Breedtesport (Jaap Pelk), Medisch (Jan Frits van Det en Rien Straub) en later Biatlon (Hans Sinke) en Schansspringen (Gerrit Jan Konijnenburg). Vanuit de Nederlandse Ski Vereniging was er een behoorlijk budget, dat nog werd aangevuld door het geld van diverse sponsors (o.a. Jac Hermans). Er werden diverse grote evenementen georganiseerd, zoals de EK rolski in Hardenberg 1988, de WC’s rond Rotterdam Ahoy, de EK Rolski in Heerlen en ’s Gravendeel (1992) en als voorlopig hoogtepunt de eerste officieuze wereldkampioenschappen rolski (Worldgames) in het Zuiderpark in Den Haag.
Over tv-aandacht kon niet worden geklaagd. Alle eerder genoemde evenementen, maar ook de NK’s langlauf en rolski, rolskitriatlons en natuurlijk niet te vergeten de diverse wintertriatlons kwamen op tv. Vanaf 1992 gaan biatlon, schansspringen en noordse combinatie een rol spelen binnen de afdeling en de afdeling wordt als vanzelf omgevormd tot afdeling Noords. Tegelijkertijd ontstaan ook de andere afdelingen binnen de NSkiV: alpine, snowboard en freestyle.
In 1994 treedt Siem Teeling af als voorzitter van de afdeling en het hoofdbestuur van de NSkiV trekt langzamerhand steeds meer bevoegdheden van het Noordse afdelingsbestuur naar zich toe. Het afdelingsbestuur met de nieuwe voorzitter Cees van de Aardweg en later Rien Straub wordt meer een uitvoerend orgaan. Vooral de topsport wordt steeds meer een zaak van de professionals, in dit geval de Manager Sport en Opleidingen Henk van Lint en Technisch Coördinator noords Sidney Teeling.
Het nieuwe financieringssysteem van de topsport heeft vooral voor langlauf indirect grote gevolgen. Naast een basisbedrag per discipline brengen alleen topprestaties geld in het laatje. Alleen de snelle doorstart van de disciplines biatlon, schansspringen en noordse combinatie en de rolski-successen hielden de financiën van de afdeling Noords op peil.
Het feit dat het steeds moeilijker werd aansprekende langlaufprestaties te halen en de ’tegenwerking’ van de FIS daarbij, maakte de verschuiving van de aandacht richting biatlon, schansspringen, noordse combinatie en rolskiën tot een logische stap. Daarbij bleek dat er in de combinatie-sporten biatlon en noordse combinatie, maar ook bij het schansspringen sneller aansprekende resultaten behaald konden worden. In 2001 worden de afdelingen (dus ook de afdeling Noords) van de Nederlandse Ski Vereniging opgeheven. In de plaats van de diverse afdelingsbesturen komt er een discipline overstijgende sportraad (breedtesport) en commissie topsport.
Biatlon
De Noordse afdeling nam dus de erfenis van het mariniersteam over, maar moest eigenlijk opnieuw beginnen. In de erfenis zaten gelukkig wel wapens en klapschijven, zodat er wel meteen getraind kon worden. Onder de bezielende leiding van Hans Sinke en Jan Vosmeijer werd een ploeg rond Erik van Leeuwen, Peter Keurntjes en Wiard Schulp opgezet. De aanwas kwam weer via talentwervingen: Jurran Verboort, Jeroen Borst, Hilda Brinks en Gaby Willemsen.
Vanaf 1994 worden er weer Nederlandse kampioenschappen in de sneeuw georganiseerd en in Nederland ziet de Holland Biatlon Cup het licht, een competitie van loop- en rolski-biatlonwedstrijden (voornamelijk lucht). Wedstrijden met KK-wapens zijn in Nederland bij gebrek aan een eigen biatlonbaan nauwelijks te organiseren.
In 1994 stappen een aantal langlaufselectieleden met succes over naar het biatlon: Sandra en Saskia Hauwert en Sander Mossing Holsteijn. In 1995 zijn Sandra en Saskia Hauwert de eerste Nederlandse deelnemers aan een junioren WK. In 1995 krijgt ook de biatlonselectie een Tsjechische trainer: Vladimir Cervenka. Later komt de schiettrainer Petr Zivec daarbij. Als Cervenka in 1998 een baan in de Verenigde Staten aanneemt, wordt Zivec hoofdtrainer en gaat langlauftrainer Sturm hem ondersteunen met de langlauftraining en skiservice. De Tsjechische trainers brengen naast veel kennis en gedrevenheid nog een voordeel mee: uitstekende trainingslocaties in hun vaderland. In 1995 Hans Sinke beëindigen Hans en Wil Sinke en Jan Vosmeijer hun activiteiten voor de biatloncommissie en de biatlonselectie. De biatloncommissie gaat verder onder voorzitterschap van René Borst. Paul Verboort krijgt een belangrijke uitvoerende rol.
Internationaal komen er steeds aansprekender resultaten. In 1996 wordt Sandra Hauwert 33e op de junioren WK na tussentijds zelfs 9e gelegen te hebben. Wiard Schulp en Jeroen Borst behalen ook plaatsen net achter de middenmoot bij junioren WK’s. Bij de senioren geven Erik van Leeuwen en Sander Mossing Holsteijn de toon aan, maar tussen de sterke internationale concurrentie zijn zij al blij als ze de limieten voor deelnames aan de WK’s halen. Elsbeth Straub doet in 1998 een nu wel geslaagde tweede poging om over te stappen naar de biatleten. Zij is in 2001 de eerste die aan de pursuit tijdens een Worldcup mag deelnemen (alleen de beste 60).
Junior Gaby Willemsen komt, mede door haar uitstekende schieten, echter tot de meest aansprekende prestaties. In 1999 wordt ze bij de Junioren WK in Pokljuka 17e en in 2001 in Kanty Mansisk 12e! In 2002 werd eindelijk gerealiseerd waar zo lang op was gewacht: de biatlonbaan in Bergschenhoek.
Schansspringen en noordse combinatie
In de 80-er jaren maakte Gerritjan Konijnenberg furore als enige Nederlandse schansspringer. Vooral door zijn ‘strijd’ met Eddy the Eagle kreeg hij een grote bekendheid. Hoewel hij beter sprong dan Eddy, was het NOC onverbiddelijk. Hij mocht dus niet net als Eddy the Eagle naar de Spelen van Calgary.
Vanaf 1990 zette hij samen met Sidney Teeling de schouders onder een jeugdproject schansspringen. Met ondersteuning van de Duitse trainer Hans Einwächter werden met een jeugdploeg veel trainingen in vooral Meinerzhagen georganiseerd. Uit de eerste lichting talenten schopten Peter van Hal en Richard Jansen het zelfs tot deelnemer aan de WK in Thunderbay 1995! Richard nam ook deel aan de noordse combinatie en deed dat o.a. bij de junioren WK in Gällivare 1995 met een prima resultaat.
In de tweede lichting werden Maarten Homan, Niels de Groot en Jeroen Nikkel ontdekt. Ondertussen was de Duitser Horst Tielmann springtrainer geworden. Onder zijn leiding werd schansspringen echt op de kaart gezet. De ex-springers (achtereenvolgens) Wijnand van Schijndel, Richard Jansen en Peter van Hal waren behulpzaam met de jeugdtrainingen. Vooral Niels de Groot en Jeroen Nikkel ontwikkelden zich snel tot uitstekende springers.
Niels beoefende ook nog de noordse combinatie. Hij behaalde zijn meest aansprekende resultaat met een 10e plaats tijdens het combinatiespringen bij de junioren WK in Saalfelden. Jeroen was de eerste Nederlander in een WC-eindronde (Garmisch Partenkirchen 2000). Drie dagen later lukte dat nog een Nederlander: Ingemar Mayr. Deze Oostenrijker met een Nederlandse moeder kreeg na bijna 2 jaar wachten toch zijn Nederlandse paspoort en kwalificeerde zich meteen bij zijn eerste WC-wedstrijd in Innsbruck voor de finale.
Het team werd een jaar later met nog een andere Nederlandse Oostenrijker aangevuld: Christoph Kreuzer. Als voorlopig hoogtepunt behaalden Mayr en Kreuzer in de winter van 2001/2002 de eerste Worldcuppunten voor Nederland.
De eerste NK schansspringen in 1992 (door Maarten Homan gewonnen na een val van Peter van Hal) was nog gekoppeld aan de Lowlanders. In de jaren daarna werd de NK meestal in het kader van de NK noords georganiseerd, o.a. in Oberwiesental, Ramsau en Oberhof. De open NK’s van de laatste jaren zijn grote internationale wedstrijden met als laatste winnaar Andreas Goldberger. Horst Tielmann haalde ondertussen de bekende springtrainer Danneberg (zelf tweede op de OWS) als assistent naar Nederland. Peter van Hal promoot de schansspringsport nog steeds als commentator bij Eurosport, net zoals Gijsbregt Brouwer als commentator van de langlauf- en noordse combinatiewedstrijden.
Lees verder over de internationale langlauf doorbraak: