Skiën als sport en recreatie
Langlaufen in Scandinavië
In 1826 besloot het Noorse leger, om onbekende redenen, zijn afdelingen skiërs op te heffen. De bergbewoners hadden echter de smaak van het skiën te pakken. Zij kwamen voornamelijk uit het Østerdal en Telemark, twee dalen vlakbij Christiania, het tegenwoordige Oslo. Ook mensen uit de stad, vooral jongeren, gingen skiën en Langzamerhand ontstonden ook krachtmetingen en echte wedstrijden. In dezelfde tijd werden ook jonge Zweden en Lappen enthousiast.
Langlaufen in Oostenrijk
Naast de noordelijke landen werd er in die tijd alleen nog maar geskied in Carolina, een kleine streek op de grens van Oostenrijk en Joegoslavië. Daar hadden de Zweden ski’s achtergelaten op hun terugkeer van de 30-jarige oorlog. De opkomst van het skiën in Europa staat hier totaal los van.
Langlaufen in Californië
In Californië kwam het skiën in opgang o.a. door de ‘gold rush’. Toen er veel sneeuw viel konden de geëmigreerde Zweden en Noren als enigen nog door de sneeuw met hun eigengemaakte ski’s. Na de goudkoorts bleef de ski in gebruik vooral door toedoen van de geëmigreerde Noor John A. Thomson (bijnaam ‘Snowshoe’). Hij was als postbode in dienst bij de staat en legde grote afstanden af op de ski’s.
Langlaufen breekt door in de Alpen
Voor het eind van de 19e eeuw waren er al enkele pogingen om het skiën in Midden-Europa in te voeren. De regent van Kram spreekt in zijn werk ‘Die Ehre des Herzogtums Kram’ (1689) over het skiën van boeren op de hoogvlakten van de Bloke.
Langlaufen ingevoerd in Thüringerwald
In het begin van de 20e eeuw probeerde Guts Muths het skiën in het Thüringerwald in te voeren. In zijn ‘Gymnastik für die Jugend’ (2e ed. 1804) schrijft hij in het hoofdstuk ‘Der Schneelauf oder das Laufen auf Schneeshuhen’ het volgende:
‘Wij wonen niet in een zeer koud land, maar wij hebben toch vaak genoeg zoveel sneeuw, dat de communicatie bemoeilijkt of geheel onderbroken wordt; voor die gevallen zou het invoeren van het skilopen nuttig zijn. En afgezien daarvan vindt de jongeling ongetwijfeld heil bij een oefening, die hem in ledige uren kan bezighouden en zijn lichaam kwieker en sterker kan maken. ‘
Handleiding voor sneeuwlopen
In zijn ‘Handleiding voor sneeuwlopen’ geeft Guts Muths een nauwkeurige beschrijving van ski’s. Zijn pogingen vinden echter weinig weerklank en met de algemene teruggang van de lichamelijke opvoeding in Europa van 1820-1860 verdwijnt ook het skiën weer uit het vizier.
De al eerder genoemde Fridtjof Nansen werd uiteindelijk de grote animator voor het skiën in Europa. Zijn boek ‘Op sneeuwschoenen door Groenland’ uit 1890 bracht het skiën in de Alpen op gang.
Engelsen maken skiën populair in de Alpen
Na Zwitserland volgden Duitsland, Oostenrijk en Frankrijk. Vooral de Engelsen droegen in die tijd bij tot de opkomst van het skiën in de Alpen.
Het ging hier echter grotendeels om alpineskiën. Het langlaufen zou pas veel later grootscheeps ingevoerd worden en beperkte zich voor alsnog tot enige wedstrijdlanglaufers.
Volgende:
Langlaufhistorie Nederland >>